Bijstand wordt 'menselijker'

19 juli 2022

Althans dat belooft minister Schouten van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Nadat diverse berichten in de pers waren verschenen waaruit bleek dat de uitvoering van de Participatiewet af en toe wel erg hard voor betrokkenen uitpakt, gingen stemmen op om te bezien of het allemaal niet wat vriendelijker kan. Zo spraken er nogal wat mensen schande van welke gevolgen de gemeente Wijdemeren verbond aan het feit dat een bijstand ontvangende inwoonster van die gemeente meermalen boodschappen kreeg van familie.

De bijstandspraktijk was aanleiding voor het ministerie om de inhoud en de uitvoering van de Participatiewet tegen het licht te houden en te bezien met een andere bril. Namelijk die van de menselijke maat. “Bij hulp richting bijstandsgerechtigden zijn we te veel uitgegaan van hoe het moet in plaats van hoe het kan. We hebben met de beste intenties een wet opgesteld die te strikt is geformuleerd. Die uitging van een rationeel calculerende burger die alles overziet. Maar complexe regels maken dat heel moeilijk, wat in de praktijk soms hard uitwerkt.” Aldus de minister. Het ministerie heeft opdracht gegeven tot een beleidsanalyse die in de afgelopen maanden is uitgevoerd in samenwerking met vakbonden, werkgevers, gemeenten en bijstandsgerechtigden zelf. Uit het rapport blijkt dat zowel professionals als de bijstandsgerechtigden de wet soms hard vinden uitpakken. Te strikte regels kunnen het leven van iemand in de bijstand behoorlijk ingewikkeld maken. “Er zijn veel verplichtingen waaraan je moet voldoen. En hulp van vrienden en familie wordt afgestraft, een zogezegde boete op compassie,” stelt de minister. “Ook zelf hulp aanbieden door iemand in nood tijdelijk onderdak te bieden, kan gevolgen hebben voor jouw uitkering. Net als het verlenen van mantelzorg. Als omzien naar elkaar niet meer kan, wordt het een heel kille samenleving. Tijd dus voor aanpassing, zodat de menselijke maat terugkomt en iedereen kan meedoen naar vermogen.” De analyse geeft een goed beeld van de veranderde kijk op bijstand. Of alle wijzigingen worden doorgevoerd en wanneer die hun beslag krijgen is nog onduidelijk.

Voor de concrete voornemens verwijzen we graag naar de bladzijden 46 tot en met 53 van de beleidsanalyse.

Terug naar overzicht