Laatste nieuws

Wat is laaggeletterdheid?
Volgens de Stichting Lezen en Schrijven ben je als volwassene laaggeletterd, als je moeite hebt met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak heb je dan ook beperkte digitale vaardigheden. Dan vind je bijvoorbeeld omgaan met een computer of een smartphone lastig. Niet goed kunnen lezen, schrijven en/of rekenen heeft gevolgen. Je vindt bijvoorbeeld minder snel een baan of hebt minder grip op je geldzaken. Een volwassene die laaggeletterd is, is geen analfabeet. Een laaggeletterde kan wel lezen en schrijven, alleen niet goed genoeg om helemaal mee te doen in de samenleving.

En volwaardig meedoen vinden we belangrijk. Niet voor niets heeft de Adviesraad Sociaal Domein Noardwest Fryslân op 29 januari 2024 de intentieverklaring diversiteit en inclusie voor de gemeente Waadhoeke getekend. Ook veel andere organisaties hebben de verklaring ondertekend op uitnodiging van de gemeente Waadhoeke.

Laaggeletterdheid in Fryslân
En helaas doet Fryslân qua laaggeletterdheid goed mee. Na de regio’s waar de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag in liggen scoort Friesland het hoogst. Het Fries Sociaal Planbureau(FSP) heeft de laaggeletterdheid in Fryslân tegen het licht gehouden in een uitgebreid onderzoek. Het FSP constateert dat de Nederlandse samenleving de afgelopen decennia (digi)taliger, complexer, en ‘sneller’ is geworden. Om voldoende mee te kunnen doen en de voortdurende ontwikkelingen bij te kunnen houden dienen mensen over een aantal basisvaardigheden te beschikken. Deze basisvaardigheden houden het voldoende beheersen van rekenen en de Nederlandse taal in, en het beschikken over toereikende vaardigheden op digitaal, financieel, sociaal en juridisch gebied en op het gebied van gezondheid. Zelfredzaamheid in de samenleving vraagt dus om een bepaald beheersingsniveau van de Nederlandse taal en van rekenen. Net als de Stichting Lezen en Schrijven wijst het FSP op de grote gevolgen van laaggeletterdheid en signaleert dat zonder voldoende beheersing van rekenen en de Nederlandse taal het moeilijk is om vaardig te zijn en blijven op juridisch gebied (wetten, regels, maatregelen, kwijtscheldingen, toeslagen), digitaal gebied (informatie zoeken op internet, mailen, appen, internetbankieren, indienen belastingaangifte), sociaal gebied(communiceren, sociale kaart) en financieel gebied (administratie, inzicht in besteedbaar inkomen, plannen van uitgaven, kennen van regelingen) en op het gebied van gezondheid (voeding, maatregelen rond corona, leefstijl).

Het FSP bepleit een integrale aanpak van laaggeletterdheid, of beter, een aanpak die zich richt op het versterken van basisvaardigheden. Deze kan het best aansluiten bij de leefwereld van mensen. Die wereld vormt immers een integraal geheel, waarin laaggeletterdheid en achterblijvende basisvaardigheden effect hebben op werk, wonen, gezondheid, onderwijs, inkomen, veiligheid, sociaal leven en Mienskip, zorg van mensen en, samengevat, meedoen aan de samenleving.

Aanmelden voor hulp bij laaggeletterdheid in Waadhoeke
Genoemd Digi-Taalhuis richt zich op iedereen van 18 jaar en ouder die behoefte heeft aan het versterken van basisvaardigheden. En die ook bereid is om daaraan te werken. Wie daaraan wil werken kan zich het best melden bij de balie van de bibliotheek in Franeker of bellen met de bibliotheek op 088 1656123. Na invulling van een formulier bepaalt hij of zij  samen met een taalcoördinator waaraan zal worden gewerkt en welke inspanning dat vraagt. Het Digi-Taalhuis biedt wekelijkse lessen aan zolang die nodig zijn. Alle hulp is gratis.

Als u denkt dat u laaggeletterd bent of als u iemand kent die dat is, raden we u aan het artikel op de bladzijden 18 en 19 in “van Wad tot Stad’ van 16 april 2024 te lezen. Op de website van de Stichting Lezen en Schrijven vindt u ook erg veel nuttige informatie over laaggeletterdheid. Daar vindt u ook een formulier dat u kunt gebruiken voor de aanmelding voor hulp bij laaggeletterdheid (onderaan de pagina).